Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to rozwiązanie, na które decyduje się coraz więcej właścicieli budynków jednorodzinnych, lokali użytkowych, czy obiektów biurowych. Co to jest i ile kosztuje rekuperacja? Sprawdź, od czego zależy koszt rekuperacji w domu oraz jakich wydatków możesz spodziewać się na poszczególnych etapach.
Na początku szybko przypomnimy, co to jest rekuperacja oraz jak działa. To inaczej wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, w której kluczową rolę odgrywa centrala wentylacyjna, czyli tzw. rekuperator. Jest to urządzenie, które kontroluje wymianę powietrza w pomieszczeniach – w okresie zimowym zaciąga zimne, świeże powietrze z zewnątrz i odprowadza zużyte ze środka budynku. Oprócz tego rekuperator pobiera ciepło ze zużytego powietrza i ogrzewa nim świeże, dzięki czemu nie dochodzi do wychłodzenia pomieszczeń, a także oszczędza się na comiesięcznych rachunkach za ogrzewanie. I właśnie te oszczędności sprawiają, że zainteresowanie wentylacją z odzyskiem ciepła stale rośnie. A jaki jest koszt wykonania systemu rekuperacji? Omówimy to na przykładzie poszczególnych etapów montażu.
Na początku konieczne jest stworzenie projektu instalacji, który będzie uwzględniać warunki oraz potrzeby budynku. Bierze się pod uwagę takie czynniki jak wymiary pomieszczeń, ukierunkowanie budynku względem stron świata, metody izolacji, sposób ogrzewania obiektu, a także ilość osób, które będą go zamieszkiwać. Na podstawie tych czynników można zaproponować optymalne rozwiązanie, biorące pod uwagę rodzaj rekuperatora oraz umiejscowienie elementów wentylacji, a także przeprowadzić wstępną symulację potencjalnych oszczędności. Najczęściej klient nie płaci za projekt systemu wentylacji, jest on wliczony w cenę całej usługi. W innym wypadku koszt rekuperacji w domu zwiększy się o ok. 300-600 zł, ponieważ taka jest najczęściej cena samego projektu.
Projekt wstępnie określa, jaki rekuperator należy zainstalować, aczkolwiek trzeba również przygotować specyfikację materiałową, czyli w praktyce określić, jakie pozostałe akcesoria będą niezbędne do przeprowadzenia montażu. Sama centrala wentylacyjna może kosztować nawet ponad 14 tys. zł, oprócz tego dochodzi koszt wykonania i zakupu m.in. kanałów wentylacyjnych, rozdzielaczy, sterowników, tłumików, izolacji, kratek itp. W zależności od stopnia rozbudowania instalacji oraz jej skomplikowania może to być koszt nawet od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.
Ostatnim elementem jest koszt montażu systemu rekuperacji w domu. Tutaj trudno podać konkretne kwoty, ponieważ wszystko zależy od takich czynników jak powierzchnia obiektu mieszkalnego, zakres montażu instalacji, a także zakres rozbudowy o dodatkowe funkcjonalności, takie jak elementy wyciszające (tłumiki akustyczne), które zmniejszają poziom hałasu rekuperatora, dodatkowe czujniki, czy też samą regulacje hydrauliczną instalacji. Montaż rekuperacji to wydatek rzędu kilku tysięcy złotych.
Koszt rekuperacji może zaczynać się od ok. 12-14 tys., aczkolwiek najczęściej mówi się o wydatku wynoszącym 20-25 tys. Ostateczna cena będzie uzależniona od wielkości budynku, jakości materiałów tworzących instalację, a także od samego rekuperatora i jego funkcji. Urządzenia te różnią się między sobą m.in. stopniem automatyzacji, jakością wykonania, czy wydajnością (sprawność odzysku ciepła wyrażana jest w procentach). Centrala wentylacyjna (rekuperator) to swoisty silnik całej instalacji i warto się na nim skupić i zastanowić troszeczkę dłużej. Na polskim rynku istnieje mnóstwo urządzeń, jednak warto zawsze wyciągnąć odpowiednie wnioski i postawić na urządzenia z pewną historią w wentylacji z dłuższym niż standardowym okresem gwarancji. Kolejnym bardzo ważnym aspektem jest odzysk energii, pod którym może kryć się nie tylko odzysk ciepła, ale również odzysk wilgoci z powietrza usuwanego z budynku.
Do tego dochodzą koszty eksploatacji, a jednym z nich jest wyższe zużycie energii elektrycznej, związane z koniecznością stałego podłączenia urządzenia do prądu. To jednak zwykle wydatek nieprzekraczający 300-400 zł rocznie. Oczywiście kwota ta zależy głównie od potrzeb obiektu na powietrze świeże oraz odpowiedniego doboru jednostki do tych właśnie potrzeb (ilość powietrza, czyli tzw. bilans powietrza wykonuje się w oparciu o normy). Ponadto, aby możliwe było dostarczanie świeżego i oczyszczonego powietrza, w rekuperatorze trzeba regularnie wymieniać filtry, co generuje dodatkowy koszt rzędu 200 zł. Przy czym wymiana filtrów jest niezbędna, aby cała instalacja, a przede wszystkim urządzenie
z wymiennikiem ciepła działało sprawnie.
Na koniec trzeba wiedzieć, że co kilka lat zaleca się serwis rekuperacji, który kosztuje ok. 300-400 zł. Nie jest to obowiązkowe, aczkolwiek systematyczny przegląd zapobiegnie awariom oraz zwiększy żywotność instalacji, dzięki czemu oszczędności z poprawnie działającej instalacji będą na najwyższym poziomie.
Czy biorąc pod uwagę cenę rekuperacji, warto się na nią zdecydować?
Cena rekuperacji może początkowo wydawać się sporą przeszkodą, aczkolwiek często jest ona obniżana dzięki różnym dofinansowaniom (w 2021 roku obowiązuje m.in. Program Czyste Powietrze).
Instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła to inwestycja, która się zwraca, ponieważ oszczędności na ogrzewaniu wynoszą od 30% do nawet 50-60% w przypadku domów energooszczędnych. Warto poprosić o przeprowadzenie symulacji oszczędności w konkretnym przypadku, aby móc stwierdzić, jaki będzie zwrot z inwestycji.
Przy czym zmniejszenie rachunków za ogrzewanie to nie jedyna zaleta wentylacji z rekuperacją. Urządzenie, dzięki odpowiednim filtrom, oczyszcza powietrze z zewnątrz z alergenów (m.in. pyłków roślin) i zanieczyszczeń. Jeżeli w urządzeniu na powietrzu czerpanym do budynku zamontowany jest filtr klasy F7 (oznaczenie wg. starszej normy EN 779) lub ISO ePM1 60% (oznaczenie wg. nowej normy ISO 16890) oznacza to, że filtr taki ma skuteczność zatrzymywania zanieczyszczeń o średnicy do 1 mikrometra 60% (filtr zatrzymuje pyły PM1 w 60%), więc jeżeli chodzi o szkodliwe dla zdrowia pyły PM2,5 oraz PM10 to taki filtr w zupełności wystarcza.
Dzięki zastosowaniu rekuperacji nie jest konieczne otwieranie okien, zwłaszcza w zimowe wieczory, gdy chcesz przewietrzyć dom przed snem, lecz na zewnątrz panuje smog, latem gdy na zewnątrz nie ma smogu to działająca rekuperacja wieczorem wyłapie insekty i owady, dzięki czemu można spać spokojnie nie martwiąc się o swędzące bąble na ciele po komarach. Dodatkowo przy odpowiednim podejściu do tematu w letni wieczór oraz letnią noc systemem rekuperacji można schładzać budynek chłodem znajdującym się na zewnątrz budynku poprzez wykorzystanie procesu tzw. free coolingu. Rekuperacja zapobiega powstawaniu wilgoci, pleśni w domu oraz zmniejsza ilość unoszącego się kurzu, czym poprawia komfort życia.
Odpowiadając na pytanie, czy warto zainwestować w rekuperację, możemy śmiało twierdzić, że korzyści przewyższają wady, czyli w tym przypadku, głównie koszty inwestycji. Aby jednak system był sprawny, wydajny i faktycznie generował oszczędności, skonsultuj się ze specjalistami od rekuperacji, którzy pomogą ci wycenić rentowność inwestycji. Dodatkowo pamiętaj, że najlepiej, jeśli instalacja montowana jest na etapie projektowania domu, dzięki czemu unikasz wydatków związanych m.in. z zabudową kanałów.
Następny artykuł: Ile kosztuje pompa ciepła?
Poprzedni artykuł: Co to jest rekuperacja?